قرآن، چراغ راه آکدلان و حقیقت جویان است و هماره در پهنای زمین و وسعت زمان، نور هدایتی بوده است در فرارویی حقیقت طلبان.
معجزه بودن آن نیز از آن روست که احدی توانایی آوردن مانند آن را ندارد و از میان کتب آسمانی، تنها کتابی است که تحریف نشده است. بشر آشنا با این صحیفه بیکران، حقیقت ناب رااز چشمه زلال معرفت قرانی طلب می کند و راه افسانه را نخواهد پیمود.
جنگ هفتاد ودو ملت همه را عذر بنه چـون ندیدند حـقیقت ره افسانه زدند
قرآن در میان مسلمانان، همچون قلب در پیکرر انسان است و هرگاه که قرآن در میان آنان حاکم بوده هیچ گاه غبار ندامت بر پیشانی آنان ننشسته است. اهتمام به قرآن در میان مسلمانان تا آنجا پیش رفته است که حتّی در ادبیات آنان، ضرب المثل های روزمره و اشعار و حکایات آنان، جایگاهی درخور یافته است. استشهادهای ظریف به آیات قرآنی نیز از همان جمله است کهمادر این نوشتار سعی خواهیم کرد با جمع آوری آنها از کتب مختلف مجموعه ای را فراهم آوریم که نکات و لطایف حکمی را دربرداشته باشد.
1. اولین آیهای که نازل شد کدام است؟
2. اولین آیهای که در «حرمت شراب» نازل شد در کدام سوره است؟
3. اولین آیة قرآن که حضرت مهدی ـ عج ـ هنگام ظهورشان تلاوت میفرمایند کدام آیه است؟
4. اولین سورهای که نازل شد کدام سوره است؟
5. اولین دعایی که در قرآن آمده در کدام سوره است؟
6. اولین آیه سجدهدار در کدام سوره قرار دارد؟
7. اولین آیهای که از «بهشت» یاد میکند کدام است؟
8. اولین آیهای که از «جهنم» یاد میکند کدام است؟
9. اولین سوره قرآن چه نام دارد؟
10. اولین آیهای که درباره «مسجد» سخن گفته است در کدام سوره قرار دارد؟
1. اولین آیهای که نازل شده است آیه اول سوره علق میباشد.
2. این آیه در سورة بقره «آیه 129» میباشد.
3. «آیه86» سوره هود اولین آیهای است که حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ هنگام ظهورشان بر زبان مبارکش جاری میسازد.
4. اولین سوره «علق» میباشد.
5. اولین دعا در سوره بقره «آیه 126» میباشد.
6. آخرین «آیه سوره اعراف».
7. «آیه 35 سوره بقره» اولین آیه است که از بهشت یاد میکند.
8. «آیه 206 بقره» اولین آیه است که از جهنم یاد میکند.
9. اولین سوره قرآن کریم سوره حمد میباشد.
10. درآیه «114 سوره بقره» راجع به مسجد سخن گفته شده است.
نگاه کردن به کلمات قرآن کریم:
قال رسول الله(ص):«النّظر فی المصحف من غیر قراءهٍ عبادهُ»
رسول خدا(ص) فرمود:«نگاه کردن به صفحات قرآن کریم(حتی بدون خواند آن) عبادت است».
تلاوت قرآن در خانهها:
قال النبی(ص):«نوروا بیوتکم بتلاوه القرآن ولاتتخذوها قبوراً کما فعلت الیهود و النصاری،طوفی الکنائس و البیع و عطّلوا بیوتهم فانّ البیت اذا کثر فیه تلاوت القرآن کثّر خیره و التسع اهله و اضاء لاهل السماء»
پیامبر اکرم(ص)فرمود:«نورانی کنید خانههای خود را با تلاوت قرآن کریم و آن را قبرستان قرار ندهید کما اینکه یهود و نصارا کردند،نماز در کلیساها خواندند و خانههای خود را معطل گذاشتند،پس به درستی اگر زیاد شود تلاوت قرآن در خانهای خیر و وسعت برای اهل آن زیاد میشود و میدرخشد و به اهل آسمان نور میدهد،آنچنان که ستارههای آسمان به اهل زمین نور میدهند و میدرخشند».
دستگاه گوارش انسان یکی از پرکارترین ارگان های بدن اوست که به صورت مداوم در حال جویدن ،هضم ، ترشح وجذب مواد گوناگون است .این دستگاه از دهان ،غدد بزاقی ،دندانها،مری، معده وغدد ترشح کننده ی شیره ی معده ،کبد،لوزالمعده(پانکراس) ،آنزیمها واملاح صفراوی ونیز روده های کوچک وبزرگ تشکیل شده است.خون، غذاهای جذب شده را به کبد حمل می کند تا متابولیسم روی آنان صورت گیرد وبه مرور در سوخت وساز بدن مصرف شود.
مقدار غذایی که شخص مصرف می کند،به وسیله ی میل ذاتی به غذا یا گرسنگی ونوع غذایی که شخص بیشتر دوست دارد ، به وسیله اشتها تعیین می گردد. مراکز این سیستم ها ی خودکارِ بدن در هیپوتالاموس واقع شده است .
اَیّاماً مّعدُوداتٍ فَمَن کانَ مِنکُم مّریضاً اَوعَلی سَفَرَ فَعِدّهٌ مِّن اَیّامٍ اُخَرَ وَعَلی الَّذینَ یُطیقُونَهُ فِدیَهٌ طَعَامُ مِسکینَ فَمَن تَطَوّعَ خَیراً فَهُوَ خَیرٌ لّه وَاَن تَصُومُوا خَیرٌ لّکُم اِن کُنتُم تَعلَمُونَ.
[روزه در ]روزهای معدودی [برشما مقرر شده است] [ولی] هرکس از شما بیمار یا در سفر باشد،[به همان شماره ]تعدادی از روزهای دیگر[راروزه بدارد]،وبرکسانی که[ روزه ] طاقت فرساست ،کفاره ای است که خوراک دادن به بینوایی است .وهرکس به میل خود،بیشتر نیکی کند،پس آن برای او به بهتر است ،واگر بدانید ،روزه گرفتن برای شما بهتر است .
خداوند می فرماید که افراد بیمار یا کسانی که در سفر هستند و نیاز به تأمین کالری و انرژی دارند، روزه نگیرید. همچنین، به کسانی که اصلاً قادر به روزهداری نیستند توصیه کند که برای پرداخت کفاره، اطعام مسکین را در نظر داشته باشد. خداوند از این راه اطعام فقیران و مستمندان و دستگیری از افراد بیبضاعت را در جامعه یک فرضیه قرار می دهد.
همانطور که اشاره شد، روزه برای سلامت جسم نیز نیاز است؛ چرا که بدین وسیله، پرکارترین دستگاه بدن[گوارش] استراحت میکند و استراحت آن فایدههای زیر را به دنبال دارد:
1. گرسنگی باعث می شود که پس از پایان روزه، بدن از خود واکنشهای ضروری را نشان داده، انسان با میل و رغبت به سوی طعام رود.
2. دفع سموم بدن معمولاً از راه کلیه ها صورت میگیرد و در مدت روزهداری کلیهها نسبتاً استراحت مینمایند.
3. فرصت دادن به سلولها و غدد بدن برای تجدید قوا و انجام وظایف خود به صورت مطلوب و کامل.
شَهرُ رَمَضانَ الّذِی اُنزِلَ فِیهِ القُرآنَ هُدیً لِلنّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِن الهُدَی وَ الفُرقانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمِ الشّهرِ فَلیَصُمهُ وَ مَن کانَ مَریضاً اَو عَلَی سَفَرٍ فَعِدّهٌ مِن اَیّامٍ اُخَرَ یُرِیدُ الله بِکُم الیُسرَ وَ لا یُریدُ بِکُمِ العُسرَ وَ لِتُکمَلُوا العِدّهَ وَ لِتُکَبِّروا الله عَلَی ما هَداکُم وَ لَعَلَّکُم تَشکُرُون.
ماه رمضان[همان ماه] است که در آن، قرآن فروفرستاده شده است،[کتابی] که مردم را راهبر و[متضمن] دلایل آشکار هدایت و[میزان] تشخیص حق از باطل است. پس هرکس از شما این ماه را درک کند باید آن را روزه بدارد و کسی که بیمار و یا در سفر است[باید به شماره آن] تعدادی از روزههای دیگر[را روزه بدارد] خدای برای شما آسانی می خواهد و برای شما دشواری نمیخواهد؛ تا شماره[مقرر] را شکرگزاری کنید و خدا را به پاس آنکه رهنمونتان کرده است به بزرگی بستایید و باشد که شکرگزاری کنید.
خداوند، معبودی جز او نیست. او زنده پایدار است. نگیرد او را خوابی و نه نیمه خوابی؛ هر چه در آسمان ها و زمین است از آنِ او است. کیست آن کس که نزد او پایندانی کند مگر به دستور او؛ او به هر چه روبروی آنهاست و به هر چیز که پشت سر آنها است آگاه است و به چیزی از علم او احاطه نیابند جز آنچه خودش بخواهد. «کُرسیِّ» [قدرت و علم] او آسمان ها و زمین را فراگرفته است و نگهداریِ آنها بر او گران نباشد، او بلندپایه بزرگوار است.
* * *
باید دانست که از عادتِ خدای سبحان در این کتاب کریم این است که سه نوع سخن را با هم درمی آمیزد یعنی: علم توحید، علم احکام و علم قصص و این شیوه بهترین شیوه هاست نه باقی گذاشتنِ انسان در نوعی واحد، زیرا آن مایه ملال می گردد و اما هرگاه از نوعی از علوم به نوعی دیگر انتقال یابند، سینه بدان گشایش یابد و دل بدان شاد شود، پس گویی از شهری به شهر دیگر سفر می کند و یا از بوستانی به بوستان دیگر می رود و یا از خوردن طعام لذیذی به خوردن طعام دیگر می پردازد و شکّی نیست که این لذیذتر و دلاویزتر باشد. و چون در آیات گذشته از علم احکام و از علم قصص آنچه را که مصلحت دید یاد کرد، اکنون آن چه را که به علم توحید تعلق دارد یاد کرد و گفت: «اللّهُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ» و در آیه چند مسأله است:
* * *
مسأله نخستین: بیان فضایل این آیه است. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت کرده اند که فرمود: این آیه را در هیچ خانه ای نخوانند مگر این که شیاطین سی روز آن خانه را رها کنند و ساحر و ساحره یی در آن درنیاید، چهل شب و از حضرت علی علیه السلام می آید که فرمود:
از پیامبر شنیدم بر چوب پاره های منبر در حالی که می گفت: هر کس آیةُ الکرسی را به دنبال هر نماز واجبی بخواند او را از وارد شدن به بهشت باز نمی دارد، مگر مرگ و بر آن مواظبت نمی ورزد [یعنی پیوسته نمی خواند [مگر صدّیقی یا عابدی و هر کس آن را بخواند وقتی که به رختخواب خود می رود. خداوند او را ایمن می دارد و همسایه اش را و همسایه همسایه اش را و خانه هایی را که گرداگردِ او است.
گویند: صحابه درباره فاضل ترین آیه در قرآن با هم سخن می گفتند، پس حضرت علی علیه السلام آنان را فرمود: شما درباره آیة الکرسی چه می گویید؟ آنگاه گفت: رسول صلی الله علیه و آله مرا گفت: ای علی! سید بشر، آدم است و سیّد عرب، محمد صلی الله علیه و آله و در این فخری نیست و سید کلام، قرآن است و سیّد قرآن، بقره است و سید بقره، آیة الکرسی.
و باز از حضرت علی علیه السلام روایت کرده اند که: چون روز بَدْر بود، من قتال کردم. آنگاه به نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمدم تا چه می کند، چون آمدم دیدم که در سجده است و می گوید: «یا حیُّ یا قَیوُّمُ» و بر آن چیزی نمی افزاید؛ آنگاه باز به قتال بازگشتم. سپس باز آمدم و او همان کلمات را می گفت و همچنان می رفتم و می آمدم و به او می نگریستم و او بر آن گفتار چیزی نمی افزود، تا اینکه خداوند او را فتح داد.